Brama Gwarków
Tarnowskie Góry były niegdyś miastem górniczym. Do dziś istnieje wiele miejsc przypominających o górniczej przeszłości miasta. Kilkadziesiąt metrów na południe od drogi powiatowej nr 3275S, na wysokości wsi Laryszów znajduje się roznos Głębokiej Sztolni Fryderyk. Zadaniem sztolni, które spełnia sprawnie do dziś, jest odwadnianie Kopalni Fryderyk, którą obecnie można zwiedzać pod nazwą Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach.
Sama sztolnia ma ponad 4,5 km długości, budowana była w latach 1821-1834, a roznos od wylotu sztolni do rzeki Dramy, z którą się łączy ma 800 metrów. Wylot sztolni obudowano portalem, który nazwano Bramą Gwarków. Po zamknięciu kopalni miejsce to było wykorzystywane w celach rekreacyjnych, ale z czasem popadło w zapomnienie i ruinę.
Poniższe zdjęcia pochodzą z 30 marca 2007 roku.
W roku 2016 w ramach prac przygotowawczych obiektów, które zostały objęte wnioskiem o wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, członkowie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej uporządkowali teren.
Kolejne zdjęcia zostały zrobione 16 marca 2017, niemalże 10 lat po powyższych.
Sztolnia udostępniona jest do zwiedzania, a jej wydzielony dla ruchu turystycznego odcinek 600 m nazwano Sztolnią Czarnego Pstrąga. Jest to najdłuższy podziemny przepływ łodziami w Polsce. A skąd ten pstrąg? Z rzeki Dramy, do której trafia woda ze sztolni, a poniżej dowód, że one naprawdę tam są 🙂